Bóle menstruacyjne

Bóle menstruacyjne

Bóle menstruacyjne, zwane również miesiączkowymi – dolegliwości bólowe towarzyszące menstruacji. Ból występuje zwykle w obrębie miednicy lub podbrzusza i na ogół utrzymuje się przez mniej niż trzy dni. Mogą temu towarzyszyć inne objawy takie jak ból pleców, biegunka czy nudności.

Bóle menstruacyjne są związane z ruchami mięśniówki macicy, usiłującej wydalić złuszczający się nabłonek po tym, jak nie doszło do zapłodnienia i zagnieżdżenia się jaja płodowego[potrzebny przypis]. Bóle miesiączkowe mogą wystąpić bez żadnych zaburzeń leżących u ich podstaw. Do zaburzeń mogących powodować bóle menstruacyjne możemy zaliczyć endometriozę, adenomiozę i mięśniaki macicy. Występuje częściej u osób z obfitymi, nieregularnymi miesiączkami, u osób, u których miesiączki rozpoczęły się przed dwunastym rokiem życia oraz u osób z niską masą ciała. Badanie ginekologiczne i USG u osób aktywnych seksualnie bywa wskazane do celów diagnostycznych. Zaburzenia, które należy wykluczyć to ciąża pozamaciczna, zapalenie narządów miednicy mniejszej, śródmiąższowe zapalenie pęcherza moczowego[w innych językach] i zespół bólowy miednicy mniejszej.

Bóle menstruacyjne są głównym symptomem zespołu bolesnego miesiączkowania – jednego z najczęstszych zaburzeń miesiączkowania. Ból menstruacyjny jest zjawiskiem bardzo powszechnym, dotykającym od 50 do 90% nastolatek i kobiet w wieku rozrodcznym. Zazwyczaj zaczyna występować w ciągu roku od pierwszej miesiączki. Jeśli nie ma podłoża chorobowego to często dolegliwości bólowe zmniejszają się wraz z wiekiem lub po urodzeniu dziecka.

Głównym objawem bólu menstruacyjnego są bolesne skurcze mięśni zlokalizowane w dolnej części brzucha, często promieniujące do krzyża lub dolnej części kręgosłupa. Zwykle bóle pojawia się w momencie rozpoczęcia krwawienia, choć niektóre kobiety odczuwają je parę dni przed początkiem menstruacji. Ból trwa zwykle przez 12−24 godziny, choć w cięższych przypadkach może ustąpić dopiero po kilku dniach. Obfite krwawienie może potęgować doznania bólowe. Bóle miesiączkowe przybierają czasem postać gwałtowną i napadową, w innych przypadkach mają charakter tępy, ale stały. Obserwuje się również zmianę natężenia i charakteru bólu w poszczególnych cyklach miesiączkowych. Bólowi podbrzusza może także towarzyszyć kilka innych sprzężonych z nim objawów ze strony układu pokarmowego, sercowo-naczyniowego i neurowegetatywnego, takich jak:

bóle kolkowe;
ból głowy;
nudności;
wymioty;
zmęczenie;
ogólne rozbicie;
zawroty głowy;
biegunka;
przemijający ból kurczowy
labilność nastroju.

Niekiedy bolesne miesiączkowanie poprzedza zespół napięcia przedmiesiączkowego charakteryzujący się obrzękiem, stwardnieniem i bólami piersi, depresją lub wzmożoną pobudliwością. Objawy bolesnych miesiączek zwykle łagodnieją wraz z wiekiem. Wiele kobiet zauważa także poprawę po urodzeniu dziecka

Neuralgia

Neuralgia

Neuralgia, inaczej newralgia lub nerwoból to termin z zakresu medycyny, związany z uszkodzeniem nerwu obwodowego przenoszącego bodźce zmysłowe do mózgu. Ma charakter ostry, rwący, szarpiący, promieniuje w obszarze unerwienia określonego nerwu lub jego gałęzi. Ból pojawia się w obszarze unerwienia nerwu, który oznacza część ciała, z której pochodzi dany sygnał nerwowy. Często ma charakter napadowy – tzn. między okresami bólu trwającymi sekundy, minuty lub godziny, występują okresy zupełnie bezbólowe lub o znacznie złagodzonych dolegliwościach. W wielu wypadkach obraz chorobowy wykazuje podobieństwo do neuropatii, a istniejące techniki obrazowania w wielu wypadkach nie pozwalają na postawienie właściwej diagnozy.

Podstawowe typy neuralgii to:
neuralgia trójdzielna (neuralgia nerwu trójdzielnego) – najczęstsza postać neuralgii, nerwoból wynikły z uszkodzenia jednego z nerwów czaszkowych, odpowiedzialnego za czucie w różnych rejonach twarzy.
neuralgia językowo-gardłowa – powodowana podrażnieniem tzw. dziewiątego nerwu czaszkowego, czyli nerwu językowo-gardłowego.
neuralgia popółpaścowa – nerwobóle w przebiegu półpaśca (choroby zakaźnej wywoływanej przez wirus ospy wietrznej i półpaśca).
neuralgia międzyżebrowa – wynikła z uszkodzenia nerwów międzyżebrowych wskutek guzkowatego zapalenia tętnic lub reumatoidalnego zapalenie stawów.
amiotroficzną neuralgia splotu ramiennego – dotycząca nerwów obręczy barkowej i ramienia z nerwobólem promieniującym do dalszej części kończyn.

Nerwoból cechują:
ataki kłującego, rozdzierającego, palącego, mrowiącego lub piekącego bólu, zazwyczaj obejmujące skórę;
brak widocznych oznak uszkodzeń tkanki;
symptomy pojawiające się zwykle krótko po właściwym uszkodzeniu;
bolesność występująca w obszarach zmienionej percepcji czucia;
bolesność powodowana przez bodźce, które normalnie jej nie wywołują (np. podmuch wiatru i mycie zębów przy neuralgii nerwu trójdzielnego czy wzięcie głębokiego oddechu przy neuralgii międzyżebrowej);
ból nasilający się przy powtarzanej stymulacji bólowej;
ból utrzymujący się po zaprzestaniu stymulacji bólowej.

Nerwobólowi w obszarze unerwionym przez uszkodzony nerw mogą towarzyszyć:
zaburzenia czucia – niedoczulica (hipestezja) lub przeczulica;
parestezje – uczucie mrowienia lub drętwienia;
osłabienie sił mięśniowych – może prowadzić do niedowładów.

Hiperpatia

Hiperpatia

Hiperpatia to nadwrażliwość na bodźce czuciowe wynikająca z podrażnienia dróg czuciowych przebiegających przez wzgórze; wraz z bólem wzgórzowym jest charakterystycznym objawem zespołu wzgórzowego.

W niektórych przypadkach nasilenie nadwrażliwości może być tak mocne, że nawet w przypadku zadziałania bodźca dotykowego niezauważalnego w normalnych warunkach, chory odczuwa silny ból utrzymujący się jeszcze przez długi czas po ustąpieniu działania bodźca.

Chromanie przestankowe

Chromanie przestankowe

Chromanie przestankowe to związany z niedokrwieniem objaw chorobowy polegający na występowaniu bólu mięśni kończyn dolnych pojawiający się podczas wysiłku i ustępujący po krótkim odpoczynku.

Najczęściej podczas marszu chory odczuwa ostry ból na skutek zwiększonego zapotrzebowania metabolicznego mięśni kończyn. Chwilowy odpoczynek powoduje ustąpienie dolegliwości i umożliwia kontynuowanie marszu. Odległość, jaka dzieli dwa miejsca zatrzymania, określamy jako dystans chromania. W związku z koniecznością częstego zatrzymywania się objaw ten nazywany jest również „objawem oglądającego wystawy sklepowe”.

Najczęstszą przyczyną chromania przestankowego jest niedrożność tętnic obwodowych. W zależności od stopnia niedrożności i miejsca zwężenia tętnic, chory może odczuwać ból w całej kończynie dolnej lub też tylko w łydce, udzie lub pośladku. Przyczyną może być również zespół usidlenia tętnicy podkolanowej.

U części pacjentów mimo istnienia zaburzenia krążenia obwodowego w kończynach dolnych nie są odczuwane typowe dolegliwości chromania przestankowego, ponieważ współwystępują choroby, np. przepuklina krążka międzykręgowego, choroba zwyrodnieniowa stawów kończyn dolnych, niedowład kończyn dolnych lub choroba niedokrwienna serca, przy których chromanie nie ujawnia się, bo chory nie jest w stanie wykonać odpowiedniego wysiłku fizycznego.

Najważniejsza w profilaktyce choroby jest modyfikacja czynników ryzyka rozwoju miażdżycy: zaprzestanie palenia tytoniu, normalizacja masy ciała, aktywny tryb życia, dieta uboga w tłuszcze zwierzęce, dobra kontrola farmakologiczna ewentualnie współistniejącej cukrzycy, hiperlipidemii i nadciśnienia tętniczego.

Kac

Kac

Kac to złe samopoczucie występujące kilka godzin po spożyciu nadmiernej ilości napojów alkoholowych. Etanol zawarty w napojach alkoholowych odpowiada za stan tzw. upojenia alkoholowego. Jego picie zmienia jednak metabolizm organizmu, gdyż jest on wydalany praktycznie w całości w postaci zmienionej. Najczęstszymi dolegliwościami towarzyszącymi kacowi są ból głowy, pragnienie, światłowstręt, nadwrażliwość na hałas, nudności, biegunka, uczucie rozbicia, apatia, problemy z koncentracją, bezsenność, osłabienie, brak łaknienia lub nadmierny apetyt, dreszcze, potliwość, zaburzenie funkcji motorycznych (drgawki, zaburzenia równowagi), chandra i rozdrażnienie. U wielu osób cierpiących na kaca występuje wstręt przed wypiciem lub wąchaniem alkoholu.

Jako przyczyny kaca wymieniane są hipoglikemia, odwodnienie, zatrucie organizmu aldehydem octowym, niedobór glutaminy i witaminy B12.

Przyczyny kaca:
Wskazanie jednoznacznego winowajcy objawów „kaca” nie jest proste i ta kwestia nie została ostatecznie rozstrzygnięta. Jedną z koncepcji jest reaktywność aldehydu octowego, może ona być jednak kwestionowana ze względu na brak objawów kaca u osób spożywających napoje energetyzujące. Z drugiej strony, blokada enzymu usuwającego aldehyd gwałtownie zwiększa objawy kaca. Inna teoria mówi, że objawy spowodowane są odwodnieniem mózgu (mózg jest jednym z narządów, które zawierają procentowo najwięcej wody).

Mechanizm odwodnienia organizmu polega na zdolności etanolu do inhibicji działania antydiuretycznego hormonu wazopresyny, a tym samym zwiększeniu wydalania wody z organizmu wraz z moczem.

Możliwe, że za kaca odpowiadają również minimalne ilości metanolu w alkoholu, czego dowodem może być zmniejszenie się objawów po wypiciu drobnej ilości etanolu wiele godzin „po”. Również zawartość innych związków takich, jak wyższe alkohole (propanole, glikole), aceton, taniny, powstające w wyniku fermentacji napojów alkoholowych powoduje powstawanie kaca. Z tego względu najłagodniejsze dla organizmu są napoje na bazie alkoholu rektyfikowanego (wódki czyste), w przeciwieństwie do piwa, wina, wódek gatunkowych (whisky, gin, rum, brandy).

Kac może być spowodowany też zmniejszeniem potencjału antyoksydacyjnego. Dowodem może być zmniejszenie objawów po podaniu związków typu NAC lub białek kurzych (tzw. teoria Pliniusza).

Sposoby na pozbycie się dolegliwości kaca:
Jako sposoby na złagodzenie skutków kaca poleca się np. wypicie szklanki soku pomidorowego, 1-2 łyżki miodu, wody, filiżanki słodzonej herbaty z cytryną, filiżanki kawy, wzięcie prysznica z gorącą i zimną wodą na przemian, ponowne spożycie napoju alkoholowego w symbolicznej ilości. W szczególności metabolizm alkoholu powoduje odwodnienie i wypłukiwanie witamin i minerałów z organizmu. Dlatego aby pozbyć się kaca, należy przede wszystkim dostarczyć organizmowi płynów. Dostępne są także lekarstwa ograniczające przenikanie alkoholu do krwi.

Ból ostry

ostre bóle

Ból ostry to nieprzyjemne wrażenie zmysłowe o wysokiej skali natężenia, związane z działaniem bodźca bólowego na nocyceptory (neurony wyspecjalizowane w przewodzeniu czucia bólu). Przyczyna jego powstania jest zazwyczaj jasna i łatwa do precyzyjnego określenia – na przykład uszkodzenie tkanki, czynniki chorobowe zagrażające całemu organizmowi, zabieg diagnostyczny lub chirurgiczny. Czas trwania bólu ostrego jest wprost proporcjonalny do czasu gojenia się rany lub zwalczenia czynników chorobowych. Zwykle ustępuje on po kilku lub kilkunastu dniach, maksymalnie po 3 miesiącach. Ból ostry pełni funkcję ostrzegawczo-obronną i jest mechanizmem niezbędnym do zachowania organizmu przy życiu. Towarzyszy mu autonomiczna, emocjonalna i behawioralna odpowiedź ustroju. Często bywa też pierwszy sygnałem alarmującym o niepokojących zmianach.

Wyróżnia się trzy typy bólu ostrego:

ból receptorowy – powstający w wyniku podrażnienia nocyceptorów
ból fizjologiczny – powstający jako efekt działania stymulacji nocyceptywnej niespowodowanej uszkodzeniem tkanek, np. dotknięcie gorącego przedmiotu. Umożliwia on realizację podstawowej ostrzegawczo-obronnej funkcji stymulacji nocyceptywnej.
ból kliniczny – powodowany bodźcem wynikającym z uszkodzenia tkanek, jak uraz lub zapalenie. Towarzyszy mu pojawienie się nadwrażliwości związanej ze zmianą właściwości pierwotnych zakończeń nerwowych, oraz zmianami w ośrodkowym układzie nerwowym. Zjawisko to manifestuje się obniżeniem progu bólowego, wzrostem odpowiedzi na stymulację (hiperalgezja), występowaniem bólów spontanicznych lub bólu rzutowanego.

Czynniki wywołujące ból ostry Do najczęstszych przyczyn wystąpienia bólu ostrego należą:
uraz
oparzenie
choroba niedokrwienna serca
ostre zapaleniu trzustki
pęknięcie wrzodu żołądka
pęknięcie wrzodu dwunastnicy
kolka żółciowa
kolka nerkowa
zapalenie wyrostka robaczkowego
krwotok podpajęczynówkowy
krytyczne niedokrwienie kończyn
dyskopatia
rwa kulszowa
neuralgia.

Do reakcji psychofizjologicznych w bólu ostrym zalicza się:
przyśpieszenie rytmu serca
podwyższenie ciśnienia tętniczego
zwiększenie częstości oddechów
mydriasis
nadmierną potliwość
wzrost napięcia mięśniowego
nadmierną ruchliwość
drżenie
zachowania unikające

Zapalenie neurogenne przy urazie tkanek wywołującym ból ostry klinicznie przejawia się obrzękiem i zaczerwienieniem oraz obecnością hiperalgezji w uszkodzonych tkankach.